Το θετικό αφήγημα για την Ελλάδα βλέπει μια οικονομία που βγαίνει από τη Μεγάλη Ύφεση έχοντας κάνει μια τεράστια προσαρμογή, εξαλείψει το διπλό έλλειμμα και υιοθετήσει πολλές μεταρρυθμίσεις τα τελευταία 8 χρόνια (έστω κι αν πολλές παραμένουν στα χαρτιά). Μια οικονομία «αναδυόμενη» ξανά, δεμένη σε ισχυρό νόμισμα, με το Grexit εκτός ορατού ορίζοντα. Με πολλά υποτιμημένα περιουσιακά στοιχεία, με υπερπροσφορά φθηνού καταρτισμένου δυναμικού. Μια οικονομία στην αρχή της κυκλικής ανάκαμψης, που κραυγάζει για επενδυτικές ευκαιρίες. Αυτή είναι η θετική εικόνα.

Ωστόσο, υπάρχουν και τα δυσμενή δεδομένα – και δεν μιλάμε για το περιοριστικό δημοσιονομικό πλαίσιο και την ασάφεια στα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους. Αποτελεί κοινό τόπο, ότι η υστέρηση επενδύσεων δεν μπορεί να καλυφθεί από το δημόσιο. Η εγχώρια αποταμίευση έχει μειωθεί δραματικά και οι τράπεζες (εγκλωβισμένες στα κόκκινα δάνεια), παρά τις προσπάθειές τους, θα αδυνατούν να χρηματοδοτήσουν επαρκώς την οικονομία για πολλά χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα έχει επείγουσα ανάγκη να προσελκύει ξένα κεφάλαια, πολλαπλάσιες άμεσες ξένες επενδύσεις, για όλα τα επόμενα χρόνια.

Χρειαζόμαστε επομένως, επειγόντως, μεγαλύτερες επιχειρήσεις, και περισσότερες πολυεθνικές επιχειρήσεις. Η εγκατάστασή τους, ως άμεσων ξένων επενδύσεων, στην Ελλάδα μπορεί να καλύψει αποτελεσματικά το επενδυτικό κενό της οικονομίας. Ο διεθνής χαρακτήρας τους συμβάλλει στην αποτελεσματική διασύνδεση της ελληνικής οικονομίας με τα αναγκαία διεθνή δίκτυα και τις παγκόσμιες αλυσίδες παραγωγής. Οι ξένες επιχειρήσεις εισάγουν πολύτιμη τεχνογνωσία και καινοτόμες πρακτικές, ενισχύουν την παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας, συμβάλλουν στη συνολική αναβάθμισή της και την αύξηση των εισοδημάτων.

Μια ισχυρή παρουσία διεθνών επιχειρήσεων είναι η μόνη ελπίδα για να μπορέσει η οικονομία να υπερκεράσει δομικές παθογένειες και αρνητικές τάσεις, ενισχύοντας επίσης τη ζήτηση για μεταρρυθμίσεις. Όχι μειώσεις μισθών και μέτρα λιτότητας, αλλά μεταρρυθμίσεις που αυξάνουν την παραγωγικότητα κεφαλαίου και εργασίας, και ενσωματώνουν την οικονομία στις παγκόσμιες αλυσίδες παραγωγής.

Μια απλή ανάγνωση των διεθνών δεικτών ανταγωνιστικότητας (World Economic Forum, World Bank) υποδεικνύει τις θεσμικές και ρυθμιστικές παρεμβάσεις που μπορούν να καταστήσουν τη χώρα ελκυστικό επενδυτικό προορισμό. Δεκάδες δείκτες επηρεάζουν καθοριστικά τις επενδυτικές αποφάσεις. Αυτοί πρέπει να συνθέσουν τους μεταρρυθμιστικούς στόχους του αναπτυξιακού προγράμματος της χώρας.

 

Γιώργος Παγουλάτος

Επιστημονικός Υπεύθυνος της «ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΞΕΝΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ»

Καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και επισκέπτης καθηγητής στο Κολέγιο της Ευρώπης